Een irritante ruis in je audio, of een onverklaarbare brom. Te hard of juist veel te zacht geluid. Een buurman die midden tijdens je opname besluit de boormachine te pakken om de boel eens flink te verbouwen….
Er kan van alles misgaan met je audio tijdens het filmen! En hoewel je buurman een heel duidelijke stoorzender is, zijn er ook problemen die je minder makkelijk kan verklaren. In dit artikel bespreken we daarom de meest voorkomende audio problemen tijdens het filmen. En natuurlijk hoe je ze kan oplossen! Of eigenlijk voorkomen. Want voorkomen is, zeker in dit geval, beter dan genezen.
Kijk voor we beginnen zeker even deze video. Hierin legt Riske alles superduidelijk uit! Daaronder geven we nog een overzichtelijke samenvatting van wat er allemaal is besproken.
Overstuurd geluid
Overstuurd geluid is geluid dat je te hard hebt opgenomen. Als je het ooit gehoord hebt, weet je hoe vervelend het klinkt. Luister het zeker even terug in de video hierboven.
Gelukkig kan je dit vrij makkelijk voorkomen:
Luister mee
Als het kan, luister altijd mee tijdens het filmen. Liefst met een goede koptelefoon. Je hoort dan of het prettig klinkt, en of je audio overstuurd is of niet.
Kijk mee
Op het schermpje van je camera kan je niet de waveform zien, maar op veel camera’s kan je wel zien hoe hard het geluid uitslaat. Gaat hij in het rood? Dan is het te hard en zal je het geluid zachter moeten opnemen.
Microfoon zelf zachter zetten
Als je met (bijvoorbeeld) een zender werkt, dan kan je vaak op meerdere plekken regelen hoe hard of zacht het geluid moet worden opgenomen. In de camera, maar ook op de microfoon zelf. Luister ook dan goed mee! Ook als het geluid op je scherm niet naar het rood uitslaat, kan het toch te hard zijn. Je moet dan de zender en/of ontvanger zachter zetten.
Geluid te zacht
Je moet je geluid niet te hard opnemen, maar ook zeker niet te zacht! Wanneer je iemand bijna niet kan verstaan, zal je dit in de edit moeten oplossen. Wat ga je dan doen? Het geluid harder zetten. Als je je geluid hierbij veel moet opkrikken, komt er ook een irritante ruis mee omhoog. Die wil je natuurlijk liever niet horen!
Om dit te voorkomen kan je dezelfde dingen doen als we besproken hebben bij overstuurd geluid – maar dan de andere kant op. Je geluid harder zetten dus. En goed blijven meeluisteren!
Je moet dus de juiste weg vinden tussen te zacht en te hard geluid. Want je geluid een beetje harder zetten in de edit, tuurlijk! Dat doen wij ook. Maar als het metertje op je scherm bijna niet of helemaal niet uitslaat, dan gaat het niet goed…
Achtergrond lawaai
Zoemende koelkasten, loeiende airco’s en razende snelwegen. Je audio wordt er niet zo slecht van dat je het niet kan gebruiken, maar het levert wel irritante bijgeluiden op.
Wat kan je eraan doen:
Zet uit
Luister in een ruimte goed wat je hoort en wat als irritant ervaren kan worden door de kijker van je video. Kan je het geluid wegnemen? Bijvoorbeeld door de ijskast of airco uit te zetten, doe dat dan!
Zoek een andere ruimte
Als je het geluid niet kan wegnemen (bijvoorbeeld omdat de airco centraal geregeld is en dit niet zomaar uit kan) kijk dan hoe storend het geluid is. Kom je ermee weg, of is het te overheersend? Als dat zo is, zoek dan een nieuwe ruimte. Ook als het voor je beeld niet ideaal is. Onthoud dat je audio minstens net zo belangrijk is als je beeld.
Fix it in post
Als een brom constant aanwezig is, kan je hem tijdens de edit waarschijnlijk nog wegfilteren. Dit is niet ideaal, want helemaal perfect / natuurlijk wordt het niet meer. Maar je bent dan in elk geval wel van je brom af. We zouden voorkomen wel adviseren boven het oplossen in de edit. Dat is makkelijker en geeft eigenlijk bijna altijd het beste resultaat.
Andere microfoon
Afhankelijk van het soort achtergrond lawaai kan het switchen van microfoon een enorm verschil maken. Sta je bij een snelweg bijvoorbeeld? En sta je ver van je spreker af? Gebruik dan geen microfoon op de camera. De stem van je spreker zal wegvallen in het geluid van de auto’s. Gebruik in dit geval een handmicrofoon of een dasspeld microfoon. Of een microfoon die door een geluidsoperator net buiten beeld wordt gehouden. Hoe dichter je de microfoon bij de geluidsbron (die je wilt horen) brengt, hoe beter je die zal horen ten aanzien van het achtergrondgeluid.
Microfoon blog
Lees hier welke microfoons wij aanraden, omdat we ze zelf graag en vaak gebruiken.
Lees blogAchtergrond geluid is niet perse slecht! Als je naast een snelweg staat en je hoort geen enkele auto, dan is dat ook raar en onnatuurlijk. Het gaat vooral om het vinden van de balans tussen de spreker en het omgevingsgeluid.
En je moet goed onderscheiden welk omgevingsgeluid wel van belang is, en wat niet. Een airco willen we eigenlijk nooit horen. Maar vogeltjes in een bos weer wel.
Let tenslotte nog goed op wind in de microfoon. Ook dit maakt veel herrie, waardoor je een spreker niet meer kan verstaan. Schaf een pluis aan bij je (externe) microfoon. Of als het echt te hard waait: ga even uit de wind staan.
Een galm of echo
Een ruimte met veel beton en weinig zachte dingen (zoals gordijnen, kussens etc) kan ervoor zorgen dat je geluid hol gaat klinken. Soms krijg je zelfs een galm of in het ergste geval een echo. Je kan hier in de montage nog wel aan poetsen, maar dat is gedoe en of het er mooier van wordt…? Ook dit kan je beter voorkomen!
De juiste ruimte
Zoek een ruimte uit die van zichzelf al weinig galm heeft. Dus bijvoorbeeld omdat er banken staan met kussens, omdat er gordijnen hangen, een vloerkleed ligt – noem het maar op.
Voeg elementen toe
Je kan ook zelf dingen toevoegen om de ruimte beter te laten klinken. Leg dekens op de grond die geluid absorberen bijvoorbeeld.
Afstand van de microfoon
Wat voor microfoon je ook gebruikt, zorg dat hij zo dicht mogelijk bij je onderwerp is! Hoe dichter de microfoon bij de geluidsbron is, hoe minder last je zal hebben van de galm.
Nog een leuke extra tip: als je een voice-over wilt opnemen wil je zo mogelijk nog minder galm dan wanneer je iemand in beeld laat spreken. Als je publiek de ruimte kan zien, is een hol geluid minder storend dan wanneer het een ‘neutrale’ voice-over betreft. Heb je geen geluidsstudio? Ga dan in je auto zitten en zet die op een rustige plek! Dit is een ruimte die van zichzelf al heel veel geluid opneemt.
Meer tips over een het opnemen van voice-overs vind je trouwens hier:
Kraak of geen geluid
Hoor je een constante kraak in je geluid? Of hoor je zelfs helemaal niks? Check dan de volgende dingen:
Plugje goed aangedrukt?
Kijk om te beginnen of alle plugjes wel goed zitten. Als een (mini)jack of xlr aansluiting niet volledig zijn aangedrukt, kan dit zorgen voor een slechte connectie.
Staat je microfoon aan?
Sommige microfoons werken op (externe) batterijen. Dit soort mics moet je aanzetten. Doe je dit niet, dan ontbreekt uiteraard het geluid! Meestal gaat de camera ook niet over op de interne microfoon, want hij noteert wel dat er een externe microfoon is aangesloten, die vervolgens dus niet werkt. ‘Zet je microfoon aan’ klinkt logisch, maar geloof ons: ook bij ons gaat dit nog wel eens mis!
Stroom uit de camera
Sommige microfoons gebruiken stroom vanuit de camera. Als de camera de optie om een microfoon voeding te geven echter niet aan heeft staan, gaat het mis. Zoek bijvoorbeeld naar ’48+’ en zet dit aan!
Interne storing
Dit zijn de vervelendste problemen om te hebben! Je hoort dan bijvoorbeeld een brom en denkt: waar komt dit vandaan? Zit het in mijn microfoon, in de camera in het snoer…?
Dat is lastig te achterhalen!
Probeer of het helpt je snoer te vervangen, of een andere mic te gebruiken. Als het na vervanging opgelost is, weet je in ieder geval waar het probleem zat (wat het probleem dan ook is).
Storingen in zenders kan je oplossen door bijvoorbeeld eens te kijken of een ander kanaal werkt. Of door zender en ontvanger niet te ver uit elkaar te gebruiken.
Tenslotte
We hebben nu veel audio problemen besproken! Heb je nog vragen of hebben we iets niet behandeld? Laat het ons hier beneden weten. Dan komen we erop terug!
Succes met filmen.
Beste dames,
Ik heb een audio probleem met een opgenomen video, reden omdat er waarschijnlijk de geluidsinstelling van de camera niet goed stond.
Concreet vervorming van het geluid, veel ruis en het geluid van muziek niet zuiver, schel.
Hebben jullie misschien een goed advies voor mij.
Daar zou ik heel blij mee zijn.
Bij voorbaat dank voor jullie eventuele medewerking.
Met vriendelijk groet,
Piërre
Hi Piërre, weet je wat er precies mis is gegaan? Want het klinkt alsof je dit niet zomaar meer recht kan trekken. Ik zeg weleens: geluid is als een gebakken cake. Als je daar de boter nog uit wilt halen… dat kan niet! Je kan er wel een zoet laagje overheen doen als de cake wat te zuur is bijvoorbeeld. Maar echt zulke grote dingen nog rechttrekken? Het klinkt alsof opnieuw opnemen de beste optie is.
Dag Grietje en Riske,
Op jullie aanraden heb ik Davinci Resolve gedownload. een superfijn montage programma! Dank voor deze goede tip!
Ik loop alleen tegen een probleempje aan; ik wil graag de audio loskoppelen van de video; dit audiobestand apart opslaan en daarna nogmaals gebruiken onder een ander stukje van mijn video.
Is dit mogelijk? En hoe doe ik dat?
Dank je wel!
Hoi! Ja dat kan zeker. Je kan de audio loskoppelen en daarna alleen de audio exporteren om het in een ander project te gebruiken. In hetzelfde project hoef je het niet te exporteren, dan verplaats je de losse audio gewoon naar het stukje video waar je hem nodig hebt! Lukt dat zo? 🙂
Beste dames,
via fotograferen en doka werk, kwam ik bij Hi8 plus monteren en ben nu bij video aangekomen.
Met een Panasonic consumer camcorder film ik.
Een geluidprobleem hebben jullie niet behandeld .De geluid opnamen met mijn Rode pro + hadden veel ruis.
Na enige experimenten heb ik de camcorder versterker terug gezet en de ruis was weg.
Kunnen jullie hierover iets berichten? Ik denk dat in de fotografie dit vaker voorkomt.
Met vriendelijke groet,
Ernst.
Hoi Ernst, Ruis kan een effect zijn van meerdere problemen. We noemen het in het artikel wel, maar alleen bij het stuk over ‘te zacht geluid’. Als je geluid te zacht opneemt, dan kan het gebeuren als je het harder zet, dat er ruis ontstaat. Het kan ook een interne ‘storing’ zijn, wanneer een kabel kapot is bijvoorbeeld. Het is goed dat je dit hebt gehoord! Hopelijk nog voordat je ging filmen? En goed opgelost. Die oplossing die je hebt gevonden (versterker terug) zou ik ook hebben aangeraden. Tenminste, wat ik meestal zeg in dit soort situaties: probeer alles uit.… Lees verder »
Hoi Riske, bedankt voor je snelle en duidelijk antwoord. Nu val ik je alweer lastig. Sorry. Op internet wordt over fotoapparaten gesproken die ook kunnen filmen. Iso of te wel gain vind je voor camcorder weinig. Op jouw prof. Camcorder heb je, uiteraard, meer mogelijkheden dan ik op mijn consumer camcorder. Ik heb op èèn van jullie “lessen” gezien dat het onderwerp scherp was. De achtergrond was onscherp. Met een scherp onderwerp wordt de kijker geleidt naar het onderwerp. Dat werd in die “film” goed verwoord. Hoe kan ik dit ook krijgen? Iris F 2,8 shutter 1/50 sec. en dan?… Lees verder »
Hoi Ernst, had je deze video al eens gezien?
https://www.youtube.com/watch?v=QlncfV5kcNQ
Die gaat daarover!
Beginnen met F2.8 is dus helemaal goed, maar probeer daarnaast ook nog te zorgen dat je achtergrond ver weg is achter het onderwerp én zoom misschien wat verder in!
En waarom zou werken met een ND filter in de stad niet mogelijk zijn?
Hallo Riske, bedankt voor je reactie. Die video had ik nog niet gezien. Na het bekijken had ik een andere kijk op de hele zaak. Op een Duitse site werd aangeraden om met een video camcorder met 1/50 sec. te filmen. Waarom? Bij helder licht en F 2,8 krijg je dan overbelichte opnames. Deze Duitser gaf aan dat je dan een ND filter moest gebruiken. Daarom mijn vraag naar het gebruik van een ND filter in de stad. Dus neem ik een kortere sluiter snelheid. Bijv. 1/500 sec. Jij en Grietje presenteren alles heel goed. De liefde voor het vak… Lees verder »
Dank, Ernst! Wij houden inderdaad van ons vak ?
1/50e is de standaard voor filmen. Maar niet altijd het meest handig, als het bijvoorbeeld te licht is.
Ook hier hebben we natuurlijk al eens een video over gemaakt: https://youtu.be/8pjxUoTG12Y
ND filters kunnen een oplossing zijn als je er op een andere manier niet uitkomt. Je kan ND’s altijd en overal gebruiken, geen probleem!
Beste Riske,
in de door jou aanbevolen film kwam ik enige dingen tegen die ik uit de fotografie al kende.
Je legde alles zeer goed uit.
Deze film heb ik 4 keer gekeken. Toch is mij iets niet helemaal duidelijk.
Hoe kan ik, bij mijn consumer camcorder de FPS verhogen?
Gebeurd dit automatisch? Of is dit niet nodig.
Ondanks jouw goede uitleg begrijp ik dit niet.
Met vriendelijke groet,
Ernst
Hoi Ernst,
Het klopt dat je dat niet op elke camera kan aanpassen. Dat hangt helemaal van de camera af. Ik raad je aan even de handleiding van je camera te raadplegen. Helaas weet ik niet van elke camera elke functie te vinden ?